![](/media/lib/429/n-babka-sniadoglowa-be67d4100ffbf81847f401db7026d1fd.jpg)
Płetwy babek jak opuszki palców naczelnych
10 listopada 2020, 12:33Badanie naukowców z Uniwersytetu w Chicago wykazało, że zmysł dotyku niektórych ryb może być tak samo wrażliwy jak u ssaków. Amerykanie porównali płetwy babek śniadogłowych do opuszek palców naczelnych.
![](/media/lib/447/n-folia-5d0cc773d6d02365ab2c23cd0ef730e5.jpg)
Złota folia z wytłoczonymi figurkami wciąż stanowi zagadkę dla archeologów
11 marca 2021, 11:28Profesor Uniwersytetu Łódzkiego, Martin Rundkvist informuje o znalezieniu w Szwecji zwiniętych kawałków złotej folii, na których – po rozwinięciu przez specjalistę – ukazały się wytłoczone figurki obejmujących się ludzi. Zabytki, których wiek oszacowano na 1300 lat, zostały znalezione w wielkim holu na wzgórku platformowym w miejscowości Aska.
![](/media/lib/463/n-wiezba-dachowa-b5d0d27a3c7c0b117fed3dacc075738a.jpg)
Pierwsze znane drewniane konstrukcje zachowane w zespole architektury romańskiej w Polsce
16 lipca 2021, 11:57Więźby dachowe w katedrze w Kamieniu Pomorskim nie są, jak dotąd sądzono, nowożytne, ale pochodzą ze średniowiecza. Z badań naukowców z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu wynika, że są to najstarsze znane typologicznie więźby dachowe zachowane w bardzo dobrym stanie.
![](/media/lib/493/n-sygnal-7b47d96191041ec96a632ee918e792d7.jpg)
Indyjscy naukowcy nie znaleźli sygnału ze „świtu wszechświata”
1 marca 2022, 12:03W 2018 roku amerykańscy astronomowie pracujący przy radioteleskopie EDGES w Australii poinformowali o odkryciu sygnału radiowego o szczególnej częstotliwości. Był on znacząco słabszy od innych sygnałów. Wyniki swoich badań opublikowali na łamach Nature, gdzie ogłosili, że znaleziony sygnał pochodzi z narodzin pierwszych gwiazd po Wielkim Wybuchu
![](/media/lib/512/n-bizuteria-d88be349f0dee5e2eb20e24103e04201.jpg)
Biżuteria wikingów dostarczona do muzeum prawdopodobnie pochodzi z obrabowanego grobu
25 lipca 2022, 10:18Archeolodzy z Muzeum Archeologicznego w Stavanger w Norwegii nie mogli uwierzyć własnym oczom, gdy otrzymali przesyłkę z kobiecą biżuterią z epoki wikingów. Często dostajemy przedmioty znalezione przez osoby prywatne, ale nigdy nie jest ich tyle. Nawet podczas wykopalisk rzadko natrafiamy na takie znaleziska, mówi Kristine Orestad Sørgaard. Naukowcom udało się wyśledzić prawdopodobne pochodzenie biżuterii. Wiele wskazuje na to, że pochodzi ona z obrabowanego grobu.
![](/media/lib/536/n-dongolapalac-419c42bd7c774a18b31286b23a16559c.jpg)
Nietoperze i archeologia. Przyrodnicy z Poznania pracują w Starej Dongoli w Sudanie
31 stycznia 2023, 13:18Niektóre zabytkowe budowle na stanowisku archeologicznym w Starej Dongoli (Sudan) są zasiedlone przez nietoperze. By zbadać interakcje między zwierzętami, zabytkami i pojawiającymi się tu ludźmi, naukowcy z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu (UPP) dołączyli w styczniu br. do ekspedycji
![](/media/lib/294/n-kwazar-789f92e2a9bf5a1f77d1f2c788ab46de.jpg)
We wczesnym wszechświecie czas płynął pięciokrotnie wolniej, informują naukowcy z antypodów
4 lipca 2023, 10:43Profesor Geraint Lewis z Wydziału Fizyki Uniwersytetu w Sydney wykorzystał odległe kwazary – aktywne supermasywne czarne dziury znajdujące się w centrach starych galaktyk – do pomiaru upływu czasu we wczesnym wszechświecie. W ten sposób naukowcy mieli po raz pierwszy sposobność oglądania wczesnego wszechświata w zwolnionym tempie. Potwierdzili przy tym jeden z wniosków wypływających z ogólnej teorii względności Einsteina.
![](/media/lib/568/n-herectus-c91a05ea1342bb9aec598ce6a33cfcad.jpg)
Homo erectus migrował z Afryki przez zielony korytarz
12 grudnia 2023, 10:53Około 6 milionów lat temu zaczęły rozchodzić się linie rozwojowe szympansa i człowieka. Proces ten trwał przez kilka milionów lat, w czasie których nasi wcześni przodkowie coraz bardziej różnili się od szympansów, zeszli z drzewa i przyjęli postawę wyprostowaną, co pozwoliło im na uwolnienie górnych kończyn i wykorzystanie ich do manipulowania otoczeniem, a z czasem do używania narzędzi. W końcu mniej więcej 2,1 miliona lat temu prawdopodobny bezpośredni przodek naszego gatunku, Homo erectus, wyemigrował z Afryki.
![](/media/lib/583/n-urnahiszp1-2270f457118f0a44e47af686efe18c68.jpg)
W grobie w Hiszpanii znaleziono najstarsze wino zachowane w stanie ciekłym
25 czerwca 2024, 08:23W 2019 roku podczas remontu domu w Carmonie na południu Hiszpanii pod współczesnym budynkiem odkryto rzymski grób z I wieku. Był to prawdopodobnie grób rodzinny, złożony z ośmiu nisz. Dwie były puste, w sześciu znajdowały urny z ludzkimi szczątkami oraz dobra grobowe. Jedna z urn, szklana olla ossuaria z uchwytami w kształcie litery M, została zamknięta w ołowianym pojemniku. W urnie, oprócz ludzkich szczątków, znajdował się czerwonawy płyn. Archeolodzy mieli nadzieję, że to wino – bardzo ważny element rzymskich tradycji pogrzebowych.
![](/media/lib/599/n-penisuk-889254f1712c7ef8ecff801785a1094a.jpg)
Unikatowa czerwona kość prącia w rzymskim depozycie wotywnym w Wielkiej Brytanii
13 stycznia 2025, 07:35W kamieniołomie w Ewell (Surrey) na południe od Londynu, w rytualnym depozycie z czasów rzymskich, znaleziono unikatową pomalowaną na czerwono kość psiego prącia. Nie znamy żadnych innych przykładów barwionych ochrą kości z czasów rzymskich lub epoki żelaza z terenu Brytanii. Biorąc zaś pod uwagę kontekst, w jakim kość została znaleziona, wydaje się prawdopodobnym, że kość stanowi przedmiot rytualny, stwierdzili autorzy badań.